De tijd dat etikettering slechts een operationele stap aan het einde van het verpakkingsproces was, ligt achter ons. In een wereld van strengere regelgeving, verduurzaming en digitalisering wordt etikettering steeds vaker gezien als een strategisch knooppunt. Wij merken die ontwikkeling dagelijks in de praktijk.
Twee duurzaamheidsstromen
De verduurzaming van etikettering verloopt volgens ons langs twee sporen. Enerzijds gaat het om duurzamere machines en systemen die efficiënter omgaan met energie en materialen. “We vragen klanten of hun huidige systemen toekomstbestendig zijn. Zijn ze energiezuinig, goed te onderhouden en beperken ze materiaalverlies? Vaak is vervanging of optimalisatie gewenst,” aldus Wim Kromhout, Product Manager Labeling & Inspection.
Anderzijds is er groeiende aandacht voor duurzame materialen. Dat kan door te kiezen voor milieuvriendelijke etiketten of door het minimaliseren van inktverbruik. Voorbeelden van duurzame labelmaterialen zijn:
- Biologisch afbreekbaar papier, gemaakt van natuurlijke vezels zoals suikerriet;
- Gerecycled papier en kunststof, afkomstig van post-consumer afval;
- PLA-labels, vervaardigd uit plantaardig materiaal dat biologisch afbreekbaar is;
- Afwasbare etiketten, die eenvoudig loskomen van verpakkingen en zorgen voor twee schone afvalstromen.
Deze laatste techniek zien wij als een groeimarkt. “Afwasbare etiketten dragen direct bij aan een duurzamere afvalverwerking en sluiten goed aan op circulaire ambities.”, aldus Wim.
Ook het inktverbruik houden we kritisch in de gaten. “Onze systemen zijn zo afgesteld dat er geen verspilling optreedt. Overtollige inkt wordt opgevangen en opnieuw gebruikt.”, volgens Ludwig Loxley, Product Manager Coding.
PPWR dwingt tot verfijning
De komende Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR) van de Europese Unie heeft directe impact op etiketteer- en codeersystemen. Wij zien twee belangrijke gevolgen:
- Meer dataverwerking op etiketten: Waar vroeger één barcode volstond, vraagt de markt nu steeds vaker om variabele data per product. Zoals QR-codes of datamatrixcodes die informatie ontsluiten over herkomst, duurzaamheid of traceerbaarheid. Dat vereist nieuwe generaties label- en codeertechnologie.
- Aanpassing aan nieuwe verpakkingsmaterialen: Dunner of minder robuust materiaal stelt andere eisen aan de techniek. “Daarom zijn inspectiesystemen essentieel geworden, van sealcontrole tot lektesten. Zeker als het risico op verpakkingsschade toeneemt, wil je zekerheid over de eindkwaliteit.”, geeft Wim aan.
Kunstmatige intelligentie in opkomst
AI speelt een groeiende rol in onze dienstverlening, vooral bij productidentificatie. Zo verzamelt onze inkjetleverancier data uit inkjetprinters die via de cloud worden gemonitord. AI-algoritmes analyseren deze gegevens om trends en afwijkingen te detecteren. “Zo kunnen we voorspellen wanneer onderhoud nodig is, wat ongeplande stilstand voorkomt.”, zegt Ludwig.
Ook bij visuele inspectie biedt AI voordelen. Slimme camera’s herkennen etiketten en codes, zelfs bij variabele achtergrondkleuren of posities. Wim geeft aan: “In tegenstelling tot traditionele systemen kunnen AI-modellen leren van afwijkingen en zich aanpassen aan nieuwe omstandigheden.”
Grenzen aan AI
Tegelijkertijd zien we ook de beperkingen van AI in productieomgevingen. Vooral bij gevoelige informatie, zoals allergenen of houdbaarheidsdata, is foutloze data essentieel. “AI-modellen kunnen onbedoeld verkeerde informatie genereren of interpreteren. In praktijk zijn operators en kwaliteitmedewerkers daarom eindverantwoordelijk.”, zegt Ludwig.
Daarom werken wij met één centrale, gecontroleerde databron. Die staat centraal in het hele proces, zodat na goedkeuring geen fouten meer kunnen ontstaan. Ludwig benadrukt: “De uitdaging zit niet zozeer in de techniek, maar in het beheersen van risico’s en waarborgen van betrouwbaarheid.”
Etikettering wordt strategische functie
Wij merken dat etikettering zich snel ontwikkelt tot een strategisch element in de verpakkingsketen. Vijf ontwikkelingen laten deze verschuiving zien::
- Van operationeel naar strategisch: Etiketten bepalen mede de merkbeleving, zorgen voor compliance en dragen bij aan duurzaamheid.
- AI maakt etikettering slimmer: Van automatische kwaliteitscontrole tot dynamische data zoals batchnummers of taalvarianten.
- Regelgeving dwingt tot transparantie: Denk aan het Digital Product Passport en andere EU-verordeningen. Etiketten worden informatiedragers met digitale koppelingen.
- Duurzaamheid vraagt om flexibiliteit: Herbruikbare verpakkingen, mono-materialen en recycle-instructies stellen nieuwe eisen aan etiketten.
- Etiketten als interface: QR-codes en NFC-tags verbinden consument en producent en ontsluiten informatie over herkomst, producteigenschappen en duurzaamheid.
Van kostenpost naar waarde-indicator
Waar etikettering vroeger vooral als kostenpost werd gezien, ervaren wij het nu als waarde-indicator. “Etiketten raken aan compliance, automatisering, merkreputatie én consumentvertrouwen. Daarmee is etikettering onlosmakelijk verbonden met Industry 4.0 – en zelfs de opmaat naar Industry 5.0.”, aldus Wim.